Từ lâu, cây khổ sâm đã được sử dụng trong y học cổ truyền để điều trị nhiều bệnh lý khác nhau. Với hàm lượng các hoạt chất quý giá, thảo dược này mang trong mình nhiều công dụng hữu ích cho sức khỏe con người. Trong bài viết này, cùng HYGGEE VN tìm hiểu kỹ hơn về loại cây này cũng như các tác dụng nổi bật của tinh chất khổ sâm được dùng trong mỹ phẩm, làm đẹp.
Sơ lược về cây khổ sâm
Khổ sâm là gì?
Khổ sâm (tên khoa học: Andrographis paniculata) là một loại thảo dược có nguồn gốc từ Ấn Độ và các nước Đông Nam Á. Cây có vị đắng đặc trưng, được sử dụng từ lâu trong y học cổ truyền để điều trị nhiều bệnh lý khác nhau.
Đặc điểm tự nhiên
- Thân cỏ, có thể cao tới 1 mét.
- Lá màu xanh lục, hình bầu dục, mọc đối xứng.
- Hoa nhỏ, màu trắng hồng, mọc thành chùm ở kẽ lá.
- Quả hình nang, bên trong chứa nhiều hạt nhỏ.
Thành phần hóa học của cây khổ sâm
Loại cây thảo dược này chứa nhiều hoạt chất có tác dụng dược lý, bao gồm:
- Andrographolides
- Neoandrographolides
- Flavonoid
- Acid phenolic
- Steroid
- Saponin
- Alkaloid
- Polysaccharide
Phân bố
Cây khổ sâm có nguồn gốc từ vùng núi cao và rừng núi ẩm ướt của Đông Á, chủ yếu là ở các nước Ấn Độ, Trung Quốc, Sri Lanka, Việt Nam, Thái Lan, Malaysia,…
Tại Việt Nam, do nhu cầu sử dụng và khai thác càng tăng cao, nhiều tỉnh miền núi phía Bắc như Lào Cai, Yên Bái, Hà Giang,… đã bắt đầu trồng cây này theo phương pháp canh tác để đáp ứng nhu cầu thị trường.
Bộ phận sử dụng của cây khổ sâm
Bộ phận được sử dụng chính của loại cây này là rễ, nhưng lá và hoa cũng có thể được sử dụng cho mục đích y học. Việc sử dụng đúng cách có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe của con người.
Rễ và lá cây khổ sâm có tác dụng gì?
Rễ khổ sâm
Rễ cây chứa nhiều hoạt chất quý như saponin, alkaloid, flavonoid, polysaccharide, lignan… Các hoạt chất này có tác dụng tăng cường hệ miễn dịch, chống vi khuẩn, chống viêm, giúp cải thiện tuần hoàn máu, tăng cường sức khỏe tim mạch và hỗ trợ điều trị các bệnh về gan, thận, tiểu đường, cao huyết áp…
Ngoài ra, rễ cây còn được biết đến với khả năng tăng cường sinh lực nam giới, cải thiện chức năng tình dục, giúp tăng cường ham muốn tình dục và cải thiện hiệu suất tình dục. Đặc biệt, rễ khổ sâm cũng được sử dụng để hỗ trợ điều trị tình trạng mệt mỏi, căng thẳng, stress, giúp cơ thể thư giãn và tăng cường năng lượng.
Lá khổ sâm
Lá cây chứa nhiều hoạt chất có lợi cho sức khỏe như saponin, flavonoid, polyphenol, vitamin và khoáng chất. Các thành phần này giúp cải thiện hệ tiêu hóa, chống vi khuẩn và vi rút, giảm nguy cơ viêm nhiễm, hỗ trợ tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng.
Đây cũng là một loại thảo dược quý giá trong việc hỗ trợ điều trị các vấn đề về tiểu đường, huyết áp, cholesterol cao và các vấn đề về tim mạch. Việc sử dụng đúng cách và định kỳ có thể giúp cải thiện sức khỏe tổng thể và tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể.
Những bài thuốc hay từ lá cây khổ sâm
Trị đau dạ dày
Lá cây thảo dược có tác dụng giảm viêm, kháng khuẩn, chống oxy hóa, rất tốt trong việc điều trị các triệu chứng về đau dạ dày như: Đau thượng vị, ợ chua, khó tiêu,…
Cách dùng:
- Lấy 10-15g lá khổ sâm tươi hoặc 5-10g lá khô, đun sôi với 1 lít nước trong 15 phút.
- Uống nước thuốc này mỗi ngày 2-3 lần cho đến khi khỏi hẳn.
Trị viêm đại tràng mãn tính
Viêm đại tràng mãn tính là tình trạng viêm kéo dài của đại tràng, gây ra các triệu chứng như đi ngoài phân lỏng, đau bụng, sốt nhẹ,… Lá cây có tác dụng chống viêm, kháng khuẩn, giúp điều trị hiệu quả bệnh này.
Cách dùng:
- Lấy 10-15g lá tươi hoặc 5-10g lá khô, đun sôi với 1 lít nước trong 15 phút.
- Uống nước thuốc này mỗi ngày 2 lần.
- Kết hợp với các thực phẩm giàu chất xơ, uống nhiều nước và tập thể dục nhẹ nhàng.
Trị đau bụng không rõ nguyên nhân
Đau bụng là một triệu chứng thường gặp với nhiều nguyên nhân khác nhau. Lá thỏa dược này có tác dụng giảm đau, chống viêm, có thể giúp giảm các cơn đau bụng không rõ nguyên nhân.
Cách dùng:
- Lấy 10-15g lá khổ sâm tươi hoặc 5-10g lá khô, đun sôi với 1 lít nước trong 15 phút.
- Uống nước thuốc này mỗi ngày 2-3 lần cho đến khi hết đau.
Trị ăn không tiêu, đầy hơi
Lá khổ sâm có tác dụng kích thích tiêu hóa, giúp giải quyết các vấn đề như ăn không tiêu, đầy hơi, khó tiêu.
Cách dùng:
- Lấy 10-15g lá tươi hoặc 5-10g lá khô, đun sôi với 1 lít nước trong 15 phút.
- Uống nước thuốc này mỗi ngày 2 lần.
- Kết hợp với chế độ ăn uống lành mạnh, giàu chất xơ.
Trị bệnh tim mạch
Các hoạt chất trong lá cây có tác dụng làm giảm cholesterol, làm đều nhịp tim, giúp cải thiện tình trạng tim mạch. Đặc biệt, còn có khả năng làm giảm huyết áp, hỗ trợ điều trị các bệnh liên quan đến tim mạch.
Cách dùng:
- Lấy 10-15g lá khổ sâm tươi hoặc 5-10g lá khô, đun sôi với 1 lít nước trong 15 phút.
- Uống nước thuốc này mỗi ngày 2 lần.
- Kết hợp với chế độ ăn uống ít cholesterol, tập thể dục đều đặn để đạt hiệu quả tốt nhất.
Trị vẩy nến
Vẩy nến là một bệnh da liễu khá phổ biến, gây ra sự khó chịu và tự ti cho người bệnh. Lá cây thuốc này có tác dụng làm sạch da, giảm viêm, làm mờ vết nổi vẩy, giúp làm dịu các triệu chứng của bệnh.
Cách dùng:
- Làm nước sắc từ lá khổ sâm, sau đó dùng bông tăm thấm nước và thoa lên vùng da bị vẩy nến mỗi ngày.
- Kết hợp với việc duy trì vệ sinh cơ thể, sử dụng kem dưỡng da phù hợp để giúp điều trị hiệu quả hơn.
Những bài thuốc hay từ rễ cây khổ sâm
Trị bệnh ngoài da
Rễ khổ sâm có tính kháng khuẩn và kháng viêm cao, giúp tiêu diệt vi khuẩn gây mụn, giảm sưng viêm và làm lành các tổn thương trên da. Có thể sử dụng rễ theo các cách sau:
Đắp mặt nạ:
- Nghiền nát rễ khổ sâm, trộn với nước ấm thành hỗn hợp sệt.
- Đắp hỗn hợp lên mặt trong 15-20 phút rồi rửa sạch.
Tắm rửa:
- Thêm 50g rễ vào nồi nước tắm.
- Đun sôi khoảng 15 phút rồi đổ nước vào bồn tắm.
- Ngâm mình trong nước ấm trong khoảng 20 phút để làm sạch và kháng khuẩn cho da.
Thuốc uống:
- Sắc 20g rễ thảo dược với 500ml nước trong 15-20 phút.
- Chia thành 2-3 lần uống trong ngày.
Trị ngứa âm đạo
Rễ khổ sâm được cho là có khả năng giúp giảm ngứa âm đạo nhờ vào các tính chất chống vi khuẩn, chống viêm và làm dịu da. Phụ nữ bị ngứa âm đạo có thể sử dụng rễ cây theo các cách sau:
Ngâm rửa:
- Ngâm 50g rễ khổ sâm vào 1 lít nước ấm trong 15 phút.
- Sau đó dùng nước này để rửa vùng kín 2-3 lần/ngày.
Đặt thuốc:
- Nghiền nát rễ thảo dược thành bột mịn.
- Trộn bột đó với một ít mật ong hoặc dầu dừa thành hỗn hợp sệt.
- Sau đó dùng hỗn hợp này đặt vào âm đạo qua đêm.
Làm sạch âm đạo
Việc làm sạch âm đạo bằng rễ cây thảo dược này có thể giúp loại bỏ vi khuẩn, nấm và các tác nhân gây viêm nhiễm khác trong vùng kín, từ đó giúp duy trì sự cân bằng vi sinh trong âm đạo và phòng ngừa các vấn đề về sức khỏe phụ nữ.
Phụ nữ có thể làm sạch âm đạo theo cách sau:
Ngâm rửa:
- Ngâm 20g rễ khổ sâm vào 1 lít nước ấm trong 15 phút.
- Sau đó dùng nước này để rửa vùng kín 1-2 lần/ngày.
Xông hơi:
- Cho 50g rễ thảo dược vào nồi nước sôi.
- Sau đó ngồi xông hơi âm đạo trong khoảng 10-15 phút.
Giải tỏa mệt mỏi, ngủ ngon giấc
Các hoạt chất tự nhiên trong rễ cây này giúp kích thích hệ thần kinh, tăng cường sự tỉnh táo và giảm cảm giác mệt mỏi. Việc sử dụng thường xuyên có thể giúp cơ thể bạn duy trì sức khỏe và năng lượng cần thiết để hoàn thành các công việc hàng ngày một cách hiệu quả.
Để giải tỏa mệt mỏi, ngủ ngon giấc, bạn có thể sử dụng rễ thảo dược này theo cách sau:
Tắm rửa:
- Chuẩn bị: 50g rễ khổ sâm, 30g rừng tươi, 10g quế
- Đun sôi các nguyên liệu trên với 3 lít nước trong khoảng 30 phút.
- Đổ nước tắm vào bồn tắm ấm.
- Ngâm mình trong khoảng 20-30 phút để giải tỏa mệt mỏi, thư giãn cơ thể và ngủ ngon giấc.
Pha trà:
- Sắc 10g rễ cây với 500ml nước trong 15 phút.
- Cho thêm một ít mật ong và uống trà ấm vào buổi tối để thư giãn tinh thần, ngủ ngon.
Ngăn ngừa khô âm đạo
Rễ khổ sâm có tác dụng bổ sung nội tiết tố nữ, ngăn ngừa tình trạng khô âm đạo. Phụ nữ có thể sử dụng cách sau:
- Sắc 10g rễ loại cây này với 300ml nước trong 15 phút.
- Uống nước sắc ấm vào buổi sáng và tối, tuần uống 2-3 lần.
Công dụng của tinh chất khổ sâm trong làm đẹp
Ngoài tác dụng chữa bệnh, tinh chất từ rễ cây còn được ứng dụng rộng rãi trong các sản phẩm làm đẹp nhờ những công dụng tuyệt vời sau:
- Chống oxy hóa: Rễ thảo dược này giàu các hợp chất chống oxy hóa như vitamin C, flavonoid và polyphenol, giúp ngăn ngừa lão hóa da, làm mờ nếp nhăn, đồng thời bảo vệ da khỏi tác hại của gốc tự do và tia UV.
- Kháng viêm: Nhờ đặc tính kháng viêm mạnh mẽ, tinh chất loại cây này có tác dụng làm dịu và xoa dịu các tình trạng viêm da như mụn trứng cá, viêm da cơ địa.
- Kháng khuẩn và khử mùi: Tinh chất thảo dược này có tác dụng kháng khuẩn, khử mùi cơ thể hiệu quả nhờ vào các hợp chất tinh dầu có trong thành phần.
- Cân bằng độ ẩm cho da: Saponin trong rễ có khả năng điều hòa và dưỡng ẩm cho da, giúp da luôn mềm mại, căng bóng.
- Giảm kích ứng: Tinh chất khổ sâm làm dịu da, giảm kích ứng và mẩn đỏ do tác động của môi trường hoặc sản phẩm hóa học.
Top 2 sản phẩm làm đẹp hàng đầu chứa tinh chất khổ sâm tại HYGGEE
HYGGEE là thương hiệu mỹ phẩm Hàn Quốc nổi tiếng với việc sử dụng các thành phần tự nhiên, an toàn cho da. Dưới đây là top 2 sản phẩm làm đẹp hàng đầu chứa tinh chất khổ sâm từ HYGGEE:
Pads Thuần chay Làm dịu Tinh chất Khổ Sâm HYGGEE OWN VEGAN CALMING PAD 50ml
HYGGEE OWN VEGAN CALMING PAD là một sản phẩm chăm sóc da nổi tiếng của Hàn Quốc, với thành phần hoàn toàn từ thiên nhiên như tinh chất khổ sâm, rau má, lô hội và cam thảo,… giúp làm dịu và cân bằng da, giảm viêm và mẩn đỏ, cung cấp độ ẩm cho da, giúp da trở nên mềm mại và sáng hơn.
Sản phẩm này không chứa các hợp chất gây hại như paraben, silicone, cồn hay hương liệu nhân tạo, đảm bảo an toàn cho da và không gây kích ứng. Đây sẽ là lựa chọn tuyệt vời cho những ai có làn da nhạy cảm và mong muốn chăm sóc da một cách tự nhiên và an toàn.
Để sử dụng, bạn chỉ cần lấy một miếng pad ra khỏi hũ, lau nhẹ lên da đã được làm sạch và massage nhẹ nhàng để tinh chất thẩm thấu vào da. Không cần rửa lại với nước sau khi sử dụng. Bạn có thể sử dụng sản phẩm hàng ngày vào buổi sáng và tối.
Serum Thuần chay Làm dịu Tinh chất Khổ Sâm HYGGEE OWN VEGAN CALMING SERUM 50ml
HYGGEE OWN VEGAN CALMING SERUM là một sản phẩm chăm sóc da hiệu quả được thiết kế đặc biệt cho làn da nhạy cảm và dễ kích ứng. Với thành phần chính là tinh chất từ cây Khổ Sâm, serum này giúp làm dịu và cung cấp dưỡng chất cần thiết cho da, giúp da trở nên mềm mại, mịn màng và sáng hơn.
Tinh chất của loại thảo dược này có khả năng giúp cân bằng da, làm dịu các vùng da đang bị kích ứng, giảm viêm và mẩn đỏ. Đồng thời, sản phẩm cũng chứa các thành phần khác như chiết xuất từ hoa cúc La Mã, tinh chất lúa mạch và dầu hạt hướng dương giúp cung cấp độ ẩm, dưỡng chất và bảo vệ da khỏi tác động của môi trường bên ngoài.
Để thấy hiệu quả rõ ràng từ sản phẩm này, bạn nên sử dụng serum vào cả buổi sáng lẫn tối sau bước làm sạch da, lấy một lượng vừa đủ và massage nhẹ nhàng lên da cho đến khi serum thẩm thấu hoàn toàn. Việc dùng serum hàng ngày sẽ giúp cung cấp dưỡng chất và làm dịu cho làn da của bạn.
Một số lưu ý khi sử dụng cây khổ sâm
Khi sử dụng cây khổ sâm để chăm sóc sức khỏe và sắc đẹp, bạn cần lưu ý những điểm sau:
- Để xa tầm tay trẻ em: Rễ cây có thể gây nguy hiểm nếu được nuốt phải, nên để nơi không thể tiếp cận của trẻ em.
- Kiểm tra tác dụng phụ: Nếu sử dụng gây kích ứng hoặc phản ứng phụ, bạn nên ngưng sử dụng ngay lập tức và tham khảo ý kiến của chuyên gia y tế.
- Tuân thủ liều lượng: Luôn tuân thủ liều lượng và cách sử dụng đúng để đảm bảo hiệu quả và an toàn cho sức khỏe.
Kết luận
Trên đây là những thông tin hữu ích về cây khổ sâm và các tác dụng quý giá từ rễ và lá của loại cây này trong điều trị một số bệnh lý. Tuy nhiên, việc sử dụng loại cây thảo dược này cần được thực hiện đúng cách và cẩn thận để đem lại hiệu quả cao nhất mà không gây hại cho sức khỏe. Hãy tham khảo ý kiến của chuyên gia trước khi sử dụng bất kỳ loại sản phẩm nào nhé.
